✍️ یادداشت آرازنیوز

اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، اخیراً سفری محرمانه و غیررسمی به بغداد انجام داده است.

به گزارش روزنامه جروزالم پست و به نقل از منابع خبری «العین» امارات، این سفر در راستای تلاش‌های تهران برای مهار شکاف‌های فزاینده در میان احزاب شیعه عراق و حفظ نفوذ جمهوری اسلامی در آستانه انتخابات پارلمانی نوامبر ۲۰۲۵ صورت گرفته است.

بر اساس این گزارش، قاآنی در مدت اقامت ده‌ساعته خود در پایتخت عراق با چهره‌های برجسته جریان شیعه از جمله نوری المالکی، عمار حکیم، هادی عامری و همام حمودی دیدار کرده است. هدف اصلی این دیدارها، بازآرایی ائتلاف موسوم به چارچوب هماهنگی بوده است؛ ائتلافی که متشکل از احزاب و گروه‌هایی با شاخه‌های نظامی از جمله کتائب حزب‌الله و سازمان بدر است و طی ماه‌های اخیر دچار اختلافات درونی گسترده‌ای شده است. بسیاری از این گروه‌ها دارای وفاداری دوجانبه به دولت عراق و جمهوری اسلامی ایران هستند.

به نوشته جروزالم پست، سفر قاآنی در پاسخ به افزایش نگرانی‌های تهران نسبت به دو تهدید عمده صورت گرفته است: نخست، تنش‌های داخلی در میان گروه‌های شیعه عراق و دوم، افزایش حملات پهپادی و موشکی در خاک این کشور که احتمال می‌رود برخی از آن‌ها از سوی گروه‌های وابسته به ایران انجام شده باشد. این تحولات سبب شده ایالات متحده نیز احتمالاً در حال بازنگری در سیاست‌های حمایتی خود نسبت به دولت بغداد باشد.

قاآنی در این دیدارها بر حمایت ایران از دولت مرکزی عراق تأکید کرده و به گروه‌های مسلح هشدار داده است که از اقدامات نظامی بدون هماهنگی با دولت پرهیز کنند. او همچنین خواستار آن شده که اختلافات سیاسی به درگیری‌های میدانی تبدیل نشود، چرا که این امر می‌تواند جبهه شیعه را در برابر مخالفان داخلی و خارجی تضعیف کند.

تحلیل‌گران معتقدند سفر اخیر قاآنی تلاشی برای جلوگیری از تکرار سناریوی سوریه در عراق است. ایران با سقوط رژیم بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴ یکی از مهم‌ترین متحدان منطقه‌ای خود را از دست داده و هم‌زمان نفوذ حزب‌الله نیز کاهش یافته است. این وضعیت، فشار مضاعفی بر تهران وارد کرده تا مواضع خود را در عراق حفظ کند.

در همین حال، منابع محلی در اقلیم کردستان عراق گزارش داده‌اند که صبح امروز یک پهپاد مسلح حامل مواد منفجره در نزدیکی روستایی در منطقه مخمور از توابع استان اربیل سقوط کرده اما منفجر نشده است. این حادثه بخشی از موج حملات پهپادی و موشکی طی یک ماه گذشته است که بیش از ۲۰ بار زیرساخت‌های انرژی در اقلیم کردستان را هدف قرار داده‌اند.

در حالی که گمانه‌زنی‌ها از دست داشتن گروه‌های نیابتی وابسته به ایران در این حملات حکایت دارد، سفر قاآنی به بغداد نیز دقیقاً با هدف مهار چنین تحرکاتی و یکپارچه‌سازی رفتار گروه‌های همسو انجام شده بود. با این حال، ادامه این حملات و حادثه امروز، پرسش‌هایی جدی در مورد میزان اثربخشی و کنترل واقعی قاآنی بر این گروه‌ها ایجاد کرده است.