در روزهای اخیر یکی از کارشناسان صداوسیما در شبکه‌ی استانی فارس – استانی که خود دارای جمعیت قابل‌توجه تورک نیز هست – در اظهاراتی نژادگرایانه درباره‌ی هویت ایرانی، تورک‌ها را «غیرایرانی» معرفی کرد. او برای اثبات این ادعا به سلسله‌های اتابکان و مغول‌ها استناد کرده است. با نادیده‌گرفتن تمایز تاریخی میان مغول‌ها و تورک‌ها، این کارشناس با خلط مبحث و طرح مثال‌های نادرست، تصویری گمراه‌کننده از گذشته‌ی ایران ارائه می‌دهد.

این نگاه بازتابی از تفکر هژمونیک «ملی‌گرایی فارسی» است که با دیدی انحصارگرایانه می‌کوشد تاریخ و هویت چندملیتی ایران را به ملیت فارس (تاجیک) محدود کند؛ دیدگاهی که نتیجه‌اش نادیده‌گرفتن سهم ملیت‌های غیرفارس در تاریخ کشور و دامن‌زدن به شکاف‌های ملی در کشوری چندملیتی است.

در حالی که شواهد تاریخی نشان می‌دهد خودِ اقوام موسوم به «آریایی» نیز مهاجر بوده‌اند. آنان حدود ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش از شمال دریای خزر به فلات ایران آمدند و بر بستر تمدن‌های کهن‌تر چون ایلام، ماننا و کاسی ساکن شدند. از این‌رو هیچ ملیت و اتنیکی در ایران بومی مطلق نیست. با این حال، جریان ملی‌گرایی فارسی از دوران پهلوی تاکنون کوشیده است تاریخ ایران را صرفاً از ۲۵۰۰ سال پیش – دوران هخامنشیان – آغاز کند تا آن را با قوم پارس پیوند دهد. این روایت سیاسی و ایدئولوژیک، که با شعار «ایران ۲۵۰۰ ساله» شناخته می‌شود، در واقع محصول سیاست‌های ملت‌سازی پهلوی است و نه واقعیت تاریخی ایران.

افزون بر این، زبانی که امروز «فارسی» نامیده می‌شود هیچ پیوند مستقیمی با زبان‌های باستانی آریایی ندارد. زبان پهلوی ساسانی قرن‌ها پیش منقرض شد و فارسی نو (دری) در قرن نهم میلادی در خراسان و سرزمین‌های تاجیکستان کنونی شکل گرفت. به‌عبارتی، فارسی امروزی در اصل زبانی تاجیکی ـ خراسانی است، نه بازمانده‌ی مستقیم زبان پارس‌های باستان. تاریخ واقعی ایران فراتر از روایت انحصاری ملی‌گرایان فارس است؛ سرزمینی که از تعامل ملیت‌های گوناگون، از جمله تورک‌ها، فارس‌ها، عرب‌ها و بلوچ‌ها ساخته شده و بخش مهمی از میراث فرهنگی، سیاسی و تمدنی آن مرهون حضور و نقش تاریخی تورکان در طول هزار سال گذشته است.