شصتمین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از ۸ سپتامبر ۲۰۲۵ در ژنو آغاز شده و تا یک ماه ادامه دارد. جمعیت حقوق بشر آذربایجان ـ اَرک با حضور هیئتی‌ در این اجلاس شرکتی فعال داشته است.

جمعیت اَرک در جریان اجلاس چهار سخنرانی تخصصی در موضوعات مختلف ایراد کرده است که محورهای آن شامل حق دسترسی به آب سالم و بهداشت، وضعیت‌های حقوق بشری در ایران، عملکرد نهادهای حقوق بشری و مبارزه با نژادپرستی و تبعیض بوده است.

در یکی از این سخنرانی‌ها، نمایندگان اَرک با حضور گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، به تشریح فاجعه خشکاندن دریاچه اورمیه و تأثیرات انسانی و زیست‌محیطی آن بر مردم آذربایجان پرداختند. همچنین در سخنرانی دیگری، وضعیت احمدرضا جلالی، زندانی سیاسی آذربایجانی، مورد توجه قرار گرفت.

در ۲۵ سپتامبر، جمعیت اَرک با همکاری نهادهای بین‌المللی یک اجلاس مستقل با عنوان «تغییرات اقلیمی، حکومت‌داری و خطرات عدم اقدام: حفاظت از حقوق آب، انرژی و محیط زیست برای گروه‌های آسیب‌پذیر» در محل سازمان ملل برگزار کرد.

در این نشست، دکتر مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران، در سخنرانی افتتاحیه خود به فاجعه زیست‌محیطی ایران و به‌ویژه خشک شدن دریاچه اورمیه پرداخت؛ سخنرانی‌ای که بازتاب گسترده‌ای در میان حاضران داشت.

پس از او، اعضا و همکاران جمعیت اَرک از زوایای مختلف به تحلیل جنبه‌های انسانی و سیاسی این فاجعه پرداختند. حضور سخنرانانی از ملت‌های عرب اهواز و ترکمن نیز نشانگر همبستگی میان ملل تحت ستم در ایران بود.

در این اجلاس مستند «بچه‌های دریاچه» به کارگردانی محمدعلی مرادی از روستای زینت‌لی، در نزدیکی دریاچه اورمیه، به نمایش درآمد. این فیلم تأثیرگذار، توجه دیپلمات‌ها و نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی را به عمق فاجعه جلب کرد و بسیاری از حاضران را متأثر ساخت.

در ۲۶ سپتامبر، هیئت هشت‌نفره جمعیت اَرک با اعضای کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل دیدار و گفت‌وگو کرد. این دیدار دو ساعته بر محور نحوه‌ی همکاری مشترک و انتقال مستندات مربوط به نقض حقوق بشر در آذربایجان متمرکز بود.