حزب بلوچستان راجی تپّاکی با صدور پیامی، برگزاری سمینار بزرگداشت ۲۱ آذر و هشتادمین سالگرد تأسیس حکومت ملی آذربایجان در استکهلم را تبریک گفت و از شورای همکاری سازمان‌های آذربایجان جنوبی قدردانی کرد. این حزب با گرامی‌داشت یاد حکومت ملی آذربایجان و رهبری سید جعفر پیشه‌وری، بر اهمیت همبستگی ملت‌های تحت ستم در برابر مرکزگرایی و تبعیض ساختاری تأکید نمود. در این پیام، حق تعیین سرنوشت، برابری سیاسی و فرهنگی و مبارزه مشترک ملت‌ها به‌عنوان اصول بنیادین تحقق عدالت و آزادی مورد تأکید قرار گرفت.

متن این اطلاعیه عیناً در ذیل درج می‌شود.

با نهایت سپاس و قدردانی از شورای همکاری سازمان‌های آذربایجان جنوبی که با دوراندیشی، تلاش مسئولانه و تعهد ملی خود برگزاری این سمینار ارزشمند را به مناسبت یادآوری هشتادمین سالگرد تأسیس حکومت ملی آذربایجان در استکهلم ممکن ساختند، حزب بلوچستان راجی تپّاکی درودهای گرم و برادرانهٔ خود را تقدیم می‌دارد. این گردهمایی تنها یک مراسم یادبود نیست؛ بلکه بخشی از پاسداشت حافظهٔ تاریخی مشترک ما و گامی است در جهت تحکیم همبستگی میان ملت‌های تحت ستم و مستعمره در جغرافیای انگلیس‌ساختهٔ ایران، ملت‌هایی که سال‌هاست قربانی مرکزگرایی، تبعیض ساختاری، استعمار و سیاست‌های یکسان‌سازانهٔ حاکمیت تهران بوده‌اند.

امروز ما با احترام و افتخار یاد و راه حکومت ملی آذربایجان را گرامی می‌داریم؛ حکومتی که به رهبری شخصیت بزرگ، متفکر آزادی‌خواه و پیشوای عدالت‌طلب، سید جعفر پیشه‌وری، و حزب ملی آن‌وقت خطهٔ آذربایجان یعنی فرقهٔ دموکرات آذربایجان، توانست در دل فضای بحرانی پس از جنگ جهانی دوم تجربه‌ای بی‌نظیر از خودگردانی دموکراتیک و ملی را رقم زند. این حکومت با تکیه بر ارادهٔ مردمی و با اجرای اصلاحات عمیق در عرصه‌های زبان، فرهنگ، عدالت اجتماعی، اقتصاد و مدیریت ملی، نشان داد که ملت‌ها وقتی فرصت بازیابی حقوق خویش را می‌یابند، قادرند الگوهایی بسیار مترقی‌تر و انسانی‌تر از نظام‌های مرکزگرا و استبدادی پدید آورند. دولت ملی آذربایجان ثابت کرد که آموزش به زبان مادری، اصلاحات ارضی، مشارکت زنان، توسعهٔ منطقه‌ای و عدالت سیاسی، نه آرزوهایی دور، بلکه حقوقی عملی و تحقق‌پذیر برای ملت‌ها هستند. این تجربهٔ کوتاه اما درخشان، دیدگاهی نوین از یک ساختار چندملیتی، برابر و دموکراتیک را پیش چشم همهٔ ملت‌های ایران قرار داد.

با این حال، این تلاش آزادی‌خواهانه و مردمی، قربانی هم‌زمان دو نیرو شد: معاملهٔ قدرت‌های جهانی و خشونت ساختاری مرکزگرایی فاشیستی حکومت پهلوی دوم در تهران. با خروج اجباری نیروهای شوروی و هم‌سویی آمریکا، بریتانیا و دولت پهلوی، یورش ارتش ایران به دستور محمدرضاشاه در ۲۱ آذر ۱۳۲۵ بر آذربایجان فرود آمد. این حمله تنها سرنگونی یک دولت نبود؛ آغاز فاجعه‌ای بود که در آن هزاران تن از مردم ترک آذربایجان قتل‌عام شدند، روستاها غارت گردید، مدارس ترکی بسته شد و فرهنگ آذربایجانی هدف پاکسازی قرار گرفت. این سرکوب نه علیه یک منطقه، بلکه علیه امکان آزادی برای همهٔ ملت‌های ایران بود و پیام روشنی داشت: هر ملتی که خواهان ادارهٔ امور خویش و تحقق حق تعیین سرنوشت باشد، با مشت آهنین مرکزگرایی روبه‌رو خواهد شد.

همان‌گونه که حکومت ملی آذربایجان سرکوب شد، جمهوری کردستان در مهاباد نیز چند ماه بعد با همان الگو و همان خشونت نابود گردید. ملت بلوچ نیز در تاریخ خود بارها همان سیاست سرکوب، همان مرکزگرایی و همان تبعیض ساختاری را تجربه کرده است. درد آذربایجان، درد بلوچستان است؛ رنج کردستان، رنج عربستان و ترکمن‌صحراست؛ و مبارزهٔ هر ملت برای حق تعیین سرنوشت، مبارزهٔ همهٔ ماست.

پیش از حمله به آذربایجان و کردستان، قشون اشغالگر رضاشاه در سال ۱۳۰۴ به عربستان یورش برد و به حکومت ملی عرب‌ها به رهبری شیخ خزعل پایان داد. در سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۰۸ نوبت به اشغال بلوچستان رسید و حکومت بلوچستان به رهبری امیردوست‌محمدخان سرنگون شد. در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۰، لرها و بختیاری‌ها قتل‌عام شدند. در سال ۱۳۰۰ خورشیدی جنبش جنگل به رهبری میرزا کوچک‌خان سرکوب شد. میان سال‌های ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۴ خودمختاری ملت ترکمن پایان یافت و ترکان قشقایی نیز در دورهٔ رضاشاه و سپس پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با سرکوب، تبعید و نابودی ساختارهای سیاسی–اجتماعی خود مواجه شدند.

بنابراین، ما بار دیگر بر این حقیقت بنیادین تأکید می‌کنیم که رهایی ملت‌های تحت ستم تنها از مسیر همبستگی، همکاری و مبارزهٔ مشترک ممکن است. هیچ ملتی به‌تنهایی قادر به شکست ساختار تبعیض و استعمار تهران نیست؛ اما اتحاد ملت‌های بلوچ، آذربایجانی، کورد، لر، بختیاری، عرب، ترکمن، گیلک، مازنی، تالشی و دیگر ملت‌های آزاده می‌تواند مسیر تاریخ را تغییر دهد.

در این چارچوب، حزب بلوچستان راجی تپّاکی بر این باور است که مبارزه برای آزادی و عدالت تنها زمانی به نتیجه خواهد رسید که بر پایهٔ سازمان‌یافتگی واقعی، پیوند مستقیم با جامعه و کنش عملی در داخل سرزمین‌های تحت ستم استوار باشد. از این منظر، حزب بلوچستان راجی تپّاکی به‌عنوان تنها حزب ملی–دموکراتیک فعال در بلوچستان غربی که در داخل بلوچستان دارای فعالیت میدانی، تشکیلات مخفی و پایگاه اجتماعی مؤثر است و صرفاً یک جریان خارج‌کشوری محسوب نمی‌شود، خود را متعهد به پیشبرد مبارزه از درون واقعیت‌های عینی این جغرافیا می‌داند.

از اهداف بنیادین حزب، پایان دادن به استعمار و سلطهٔ ساختارهای اشغال‌گر بر بلوچستان و احیای حاکمیت ملی ملت بلوچ بر سرزمین‌های تاریخی خویش است. حزب بلوچستان راجی تپّاکی تأکید دارد که تحقق این اهداف، بدون برچیدن نظام مرکزگرا و استعمارمحور حاکم بر تهران، ممکن نخواهد بود. در عین حال، با توجه به ماهیت مشترک ستم، تبعیض و انکار حقوق ملی ملت‌های غیرفارس، این حزب بر ضرورت همکاری، همسویی و هم‌پیمانی آگاهانه با احزاب و تشکل‌های دیگر ملت‌ها تأکید می‌کند؛ چرا که مشکلات ما مشترک است و رهایی از یوغ اشغال و استعمار، تنها از مسیر مبارزه‌ای مشترک و هماهنگ امکان‌پذیر خواهد بود.

در بزرگداشت خاطرهٔ حکومت ملی آذربایجان و فداکاری‌های ملت ترک، حزب بلوچستان راجی تپّاکی بار دیگر بر اصول تغییرناپذیر خود تأکید می‌کند:

حق تعیین سرنوشت، حقی طبیعی و انکارناپذیر برای همهٔ ملت‌هاست؛

برابری سیاسی، فرهنگی، زبانی و اقتصادی باید شالودهٔ هر ساختار عادلانهٔ آینده باشد؛

و پیروزی بر مرکزگرایی و استعمار، تنها از راه اتحاد مبارزاتی ملت‌های تحت ستم ممکن خواهد شد.

به امید روزی که ملت‌های ما، فارغ از سلطه و تبعیض، در کنار یکدیگر  با مرزھای مشترک یا مستقل از یکدیگر اما بعنوان ھمسایگان خوب آینده‌ای انسانی، برابر و دموکراتیک بنا کنند.

آزادلیق —- عدالت —– میلؔی حوُکومت

مُهیم بلوچ‌  ۔ سرخوش

دبیرکل حزب بلوچستان راجی تپّاکی

استکهلم – ۱۳ دسامبر ۲۰۲۵